Jan III Sobieski

Jan III Sobieski herbu Janina urodził się dnia 17 sierpnia 1629 roku w Olesku, niedaleko Lwowa, zmarł 17 czerwca 1696 roku w Wilanowie. Jan III Sobieski był królem Polski w latach 1674 – 1696. Jan Sobieski pochodził ze znanego w Rzeczypospolitej rodu Sobieskich z Sobieszyna. Ojciec przyszłego króla Polski, Jakub Sobieski, pod koniec życia był kasztelanem krakowskim. Po matce, Zofii Teofili z Daniłowiczów, Jan Sobieski był spokrewniony z potężnym rodem Żółkiewskich. Jan był prawnukiem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego. Dzieciństwo Jan Sobieski spędził w rezydencji pradziadka w Żółkwi, która została jego ulubioną rezydencją. Za sprawą swojego ojca Jakuba, przyszły władca Rzeczypospolitej otrzymał staranne wykształcenie. W latach 1640 - 1643 uczęszczał do Kolegium Nowodworskiego w Krakowie, a następnie w latach 1643 - 1646 studiował na Wydziale Filozoficznym Akademii Krakowskiej. Po studiach Jan wraz ze starszym bratem Markiem przebywał dwa lata za granicą, zwiedzając kraje Europy Zachodniej. Jan Sobieski dzięki tej podróży poznał wielu wybitnych dowódców i przywódców politycznych, m. in. Wielkiego Kondeusza, króla Karola II Stuarta oraz Wilhelma II Orańskiego. W Paryżu zapisał się do Czerwonej Kompanii gwardii królewskiej. Jan Sobieski podczas podróży nauczył się łaciny, języka francuskiego, niemieckiego i włoskiego. Do Polski Jan i Marek wrócili w 1648 roku, na wieść o wybuchu powstania Bohdana Chmielnickiego.

W 1655 roku Sobieski zakochał się w Marii Kazimierze d'Arquien de la Grange, która była dwórką królowej Ludwiki Marii Gonzagi. W czasie rokoszu Jerzego Lubomirskiego, który miał miejsce w Rzeczypospolitej w latach 1665 – 1666, Jan Sobieski stanął po stronie króla Jana II Kazimierza Wazy. Dowodził oddziałami jazdy w bitwie pod Mątwami dnia 13 lipca 1666 roku.

Dnia 14 maja 1666 roku Jan Sobieski wziął tajny ślub z Marią Kazimierą d'Arquien de la Grange. Dnia 5 lipca 1666 ceremonia odbyła się ponownie, ale już oficjalnie. Pod wpływem małżonki, Jan Sobieski dnia 18 maja 1666 roku przyjął laskę marszałkowską. Na początku maja 1666 roku Jan Sobieski został hetmanem polnym koronnym. W dniach między 4 a 16 października 1667 roku zwyciężył pod Podhajcami z pięciokrotnie liczniejszymi oddziałami Kozaków i Tatarów. Dnia 5 lutego 1668 roku Jan Sobieski został hetmanem wielkim koronnym.

Po sejmie abdykacyjnym Jana II Kazimierza Wazy, który odbył się między 27 sierpnia a 16 września 1668 roku, Jan Sobieski stanął wraz z prymasem Mikołajem Prażmowskim na czele stronnictwa profrancuskiego. Po wyborze na następcę tronu króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego dnia 19 czerwca 1669 roku, Jan Sobieski przeszedł do opozycyjnego stronnictwa, tzw. malkontentów. Dnia 11 listopada 1673 roku Jan Sobieski odniósł zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem. Triumf ten przyniósł Sobieskiemu sławę w świecie i przyszłą koronę Rzeczypospolitej.

Dnia 10 listopada 1673 roku zmarł król Michał Korybut Wiśniowiecki. Dnia 19 maja 1674 roku odbył się sejm elekcyjny, a na następcę Michała Korybuta Wiśniowieckiego wybrano Jana Sobieskiego.

W marcu 1683 roku Turcja uderzyła na Austrię i po trzech miesiącach armia wielkiego wezyra Kara Mustafy obległa Wiedeń. Król Jan III Sobieski wraz z wojskiem koronnym udał się na odsiecz Wiednia. Pod jego dowództwem, w dniu 12 września 1683 roku rozegrała się wielka bitwa pod Wiedniem, która zakończyła się pogromem Turków. Papież Innocenty XI ustanowił z tej okazji dzień 12 września świętem imienia Maryi.

Król Jan III Sobieski zmarł w Wilanowie dnia 17 czerwca 1696 roku. Przyczyną zgonu był atak serca. Król zmarł po długotrwałej chorobie. Pochowany został w Warszawie w kościele Kapucynów. Królowa Maria Kazimiera d'Arquien de la Grange zmarła w 1716 roku w Blois, we Francji. Dnia 15 stycznia 1734 roku para królewska została pochowana na Wawelu w Krakowie.