31.3.14

Jan II Kazimierz Waza




Jan II Kazimierz Waza urodził się dnia 22 marca 1609 roku w Krakowie, zmarł 16 grudnia 1672 roku w Nevers we Francji. Był królem Polski w latach 1648 - 1668 oraz tytularnym królem Szwecji do 1660 roku. Jan Kazimierz był synem króla Polski i Szwecji Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki, arcyksiężniczki austriackiej. Był przyrodnim bratem króla Władysława IV Wazy. W 1638 roku Jan Kazimierz wyruszył w podróż do Hiszpanii, aby objąć tam nadane mu stanowisko wicekróla Portugalii i admirała hiszpańskiego. Przypadek chciał, że wylądował w porcie pozostającej w wojnie z Hiszpanią Francji. Na rozkaz kardynała Francji, Armanda Jeana Richelieu, Jan Kazimierz został tam uwięziony i wypuszczony dopiero w 1640 roku po interwencji poselstwa Rzeczypospolitej.W 1643 roku królewicz Jan Kazimierz postanowił wstąpić do zakonu Serca Jezusowego w miejscowości Loretto. W 1645 roku Jan Kazimierz został w Rzymie mianowany kardynałem. Zrzekł się jednak tej godności, a następnie został zwolniony ze ślubów przez papieża Innocentego X, kiedy stał się kandydatem do polskiego tronu.

Dnia 20 maja 1648 roku król Rzeczypospolitej, Władysław IV Waza zmarł w trakcie podróży z Wilna do Warszawy. Jan Kazimierz Waza został wybrany następcą brata dnia 20 listopada 1648 roku. Koronacja nowo obranego króla, Jana II Kazimierza odbyła się dnia 17 stycznia 1649 roku w katedrze wawelskiej. W maju 1649 roku nowy władca Rzeczpospolitej poślubił wdowę po swoim zmarłym bracie Władysławie IV, księżniczkę francuską Ludwikę Marię Gonzaga.

W czasie swojego panowania Jan II Kazimierz Waza musiał się zmagać z wieloma zagrożeniami. W latach 1648 - 1649 oraz 1651 - 1654 wybuchła wojna domowa w południowo - wschodniej części Rzeczypospolitej, nazwana powstaniem Bohdana Chmielnickiego. W 1655 roku wybuchła nowa wojna polsko - szwedzka, nazwana „potopem szwedzkim”, która trwała w latach 1655-1660. Większość województw koronnych przeszła na stronę króla Szwecji, Karola X Gustawa, porzucając Jana II Kazimierza Wazę. Król musiał udać się dnia 17 października 1655 roku na austriacki Śląsk do Głogówka. Szala zwycięstwa zaczęła się przechylać na korzyść Rzeczypospolitej dopiero po udanej obronie Jasnej Góry, która miała miejsce od dnia 18 listopada 1655 roku, do nocy z 26 na 27 grudnia 1655 roku. Dnia 29 grudnia 1655 roku doszło do zawiązania przy królu Janie II Kazimierzu Wazie konfederacji tyszowieckiej. Król pragnąc podziękować za szczęśliwy obrót spraw, dnia 1 kwietnia 1656 roku w katedrze lwowskiej złożył śluby lwowskie podczas mszy świętej odprawianej przez nuncjusza papieskiego Pietro Vidoniego. Wojna zakończyła się zawarciem pokoju w Oliwie dnia 3 maja 1660 roku. 


W 1661 roku nieopłacane wojska Rzeczypospolitej zawiązały konfederację wojskową, którą popierał hetman Jerzy Lubomirski. W 1664 roku król Jan II Kazimierz Waza oskarżył Jerzego Lubomirskiego o zdradę przed sądem sejmowym. Wyrok sądu skazał hetmana na banicję. Z tej przyczyny hetman Jerzy Lubomirski rozpoczął rokosz. Wojna domowa zakończyła się ugodą w Łęgonicach dnia 31 lipca 1666 roku, po przegranej przez wojska królewskie krwawej bitwie pod Mątwami, która miała miejsce dnia 13 lipca 1666 roku.

Król Jan II Kazimierz Waza zrzekł się korony dnia 16 września 1668 roku. Były władca Rzeczypospolitej dnia 30 kwietnia 1669 roku opuścił terytorium Rzeczypospolitej i udał się do Francji, gdzie uzyskał opactwo Saint – Germain – des - Prés, którego został siedemdziesiątym szóstym opatem. Prowadził tam dość świecki tryb życia. Jan Kazimierz zmarł cztery lata po abdykacji. Dnia 31 stycznia 1676 roku został pochowany w katedrze wawelskiej. Po abdykacji Jana II Kazimierza Wazy sejm elekcyjny dnia 19 czerwca 1669 roku wybrał na następcę tronu Michała Korybut Wiśniowieckiego.

Brak komentarzy: